منشأ بازاریابی پست مدرن، جنبش های فلسفی پست مدرن است که از جمله ویژگی های اصلی آن می توان به عدم ثبات اشاره کرد که در آن دنیا مانند مجموعه ای از الگوهایی دیده می شود که دائما در حال تغییر و تحول است. بازاریابی پست مدرن دوره ای جدید در برندیگ، تبلیغات و تفکر استراتژیک است.
از قرن هجدهم تا جنگ جهانی دوم دوره مدرنیته بود که معتقد بودند، دنیا بر پایه قوانینی اداره می شود که قابل پیش بینی و ثابت هستند و این به یک اصل تبدیل شده بود. اما پس از جنگ جهانی دوم دوره پست مدرن شروع شد. پست مدرنیسم بر این باور است که بسیاری از ایده های اساسی مدرنیسم در رابطه با فرد، آزادی، ساختار از حالت بنیادی و ثابت برخوردار نبوده، بلکه اتفاقی و ناپایدار است.
در بازاریابی پست مدرنیسم مرزهای بین مشتری- سازمان در بازار، مصرف کننده - کارگر و سازمان- فرد نا مشخص شده است. دوره مدرنیسم به پایان رسیده و ما وارد عصر پست مدرن شده ایم. در دوره بلند مدت ایده های متضادی به وجود آمده که فرآیندهای تولید را از فرآیندهای مصرف، کار از تفریح، اقتصاد را از فرهنگ، زن را از مرد، حقیقت مداری از نماد داری، مرکز را از حاشیه، ناحیه را از جهان و واقعی را از مصنوعی جدا می کند.
ویژگی های پست مدرنیسم
پست مدرنیسم هرگونه یگانگی روش شناسانه را رد می کند بدین معنی که هیچ روش خاصی برای حل یک مسئله ویژه وجود ندارد و در موقعیت های مختلف از روش های متفاوتی برای حل یک مسئله می توان استفاده کرد.
ویژگی دیگر پست مدرنیسم عینیت گرایی (objectivism) است که بر این باور است، «یک هدف حقیقی می تواند به صورت مجزا از مشاهده کننده مورد تصور قرار گیرد» را نقض میکند. طبق این دیدگاه آنها، مشاهده کننده جرئی از سیستم است و دخالت فردی خود را بر چیزهایی که اتفاق می افتند و چگونگی انجام رویدادها اعمال می کند.
پست مدرنیسم بر ذهنیت گرایی (subjectivity) تاکید دارد. همچنین پست مدرن تاکید زیادی بر فرد دارد. از زمانی که افراد واقعیات جهان را به صورت های متفاوتی درک کردند، گوش دادن و فهم ادراکات فردی افراد در پست مدرنیسم مهم شناخته شده است. پست مدرنیسم بر معنی و مفهوم تاکید دارد تا نمایش و تعریف (جنبه های فیزیکی محصول). پست مدرنیسم بیشتر به منوتیک (علم تأویل و تفسیر معانی) توجه می کند تا برندها.
در حقیقت، پست مدنیسم از دیدگاه مادی گرایی دور شده و به سمت دیدگاه سمیوتیک (علم سمبلها و نمادها) حرکت می کند به طوری که به جای عینیت گرایی و ارائه واقعیات به سمبل ها و نشانه ها تاکید دارد.
در نهایت باید یه این مطلب اشاره کرد که مصرف نسبت به محصول در دیدگاه پست مدرنیسم مهم تر است.
رویکرد بازاریابی مدرن | رویکرد بازاریابی پست مدرن |
جهان واحد یا اکوسیستم تخت | جهان چند منظوره |
ثابت، معین | سریع، زیرک |
سنتی | رسانه ای جدید |
یک به چند | یک به یک |
استاتیک | تعاملی همه جانبه |
تایید برند/ایجاد بازاریابی | تایید مصرف کننده/ایجاد بازاریابی |
تعمیم گسترده | سفارش سازی شخصی |