بازاریابی مجوعه ای از فعالیت های بازرگانی است که جریان کالا ها و خدمات را از تولید کننده تا مصرف کننده هدایت می کند. به طور کلی؛ بازاریابی وظیفه ای مدیریتی است که به ایجاد رابطه ای پایدار بین سازمان و مشتریان کمک می نماید و مهم ترین نتیجه آن؛ رضایت توأم سازمان و مشتریان از طریق رفع نیازهای طرفین معامله؛ می باشد. در واقع؛ بازاریابی برای اینکه سالم و پایدار باشد به رعایت اصول اخلاقی نیازمند است. هدف اصلی کسب و کار و تجارت در اسلام تعالی انسان می باشد نه کسب سود. توجه و رعایت ملاحظات اخلاقی و رفتاری در بازاریابی اسلامی امری ضروری و مهم به شمار می آید. فرآیند بازاریابی مفهومی مبتنی بر خدمت رسانی و کسب منفعت متقابل برای طرفین معامله و مجموع ذینعان است. این امر را پیامبر گرامی اسلام نیز تحسین کرده است. برای درستی این نوع خدمت رسانی باید اصول بازاریابی اسلامی را در فرآیند کسب و کار خود در نظر گرفت.
با توجه با مطالب گفته شده می توان بازاریابی اسلامی را این چنین تعریف کرد: فرآیند ارائه ارزش به مشتریان در چارچوب قوانین ارزشی و اخلاقی اسلام. بازاریابی اسلامی؛ بازاریابی آمیخته با اصول اخلاقیات است. تمام ابعاد و فعالیت های بازاریابی از تولید کالا و خدمات تا فروش کالا باید اصول اخلاقی را در نظر بگیرد. اخلاق اسلامی از سه عنصر عقاید، احکام و اخلاق تشکیل شده است.
معیارهای اخلاقی مدیران بازاریابی
- آسیب نرساندن:
به این معنی است که بازاریابان، به طور آگاهانه با رعایت استاندارد های اخلاقی و قوانین کاربردی از انجام اقدامات زیان آور، در تصمیمات خود پرهیز نمایند.
- تشویق به صداقت در سیستم بازاریابی:
به این معنی است که بازاریابان، به منظور ایجاد اعتماد مشتری تلاش کنند و از فریب در طراحی، قیمت گذاری، ارتباطات، تحویل و توزیع محصول اجتناب کنند.
- پذیرش ارزش های اخلاقی:
به این معنی است که بازاریابان باید با مشتری ارتباط برقرار کنند و اعتماد مصرف کننده را از طریق رعایت ارزش های اخلاق اسلامی (صداقت، مسئولیت پذیری، رعایت انصاف، احترام، حفظ شفافیت و رفتار شهروندی) افزایش دهند.
